Açıklama
Küçük kız, 12 Eylül 1980, Gezi 2013: İnsanın coğrafyaları
“Dar Sokak 80”: Arka planında Almanya’da yaşayan Türkiye damgalı milyonların yer aldığı bir roman. Ancak sadece onları ilgilendirmiyor. İki şeyi özellikle hatırlatmaya çalışıyor. Bir: Bugün artık 3 milyonu aşmış bir büyük toplum halini alan ve üzerlerindeki Türkiye damgasını hızla yitiren bu insan malzemesinin emekçi anne ve babaları 1980 yılında nasıldı? İki: Aynı yıllarda Türkiye’nin ele avuca sığmayan devrimci çocukları nasıldı?
En önemlisi: Sonra neler oldu?
Sınırlarda yaşanmış, fakat ayrıntıları açıkça konuşulamamış insani bir bilançonun dökümü. Bir Alman köyünde 1980 yazında küçük bir kızın gözünden, sıradan insanlarla faşizme direnme sözü vermiş devrimci gençlerin ilişkileri… Büyük bir kavganın “serden geçmiş” militanları, uğruna ömürlerini yaktıkları ve o kavgaya ilgisiz milyonların “küçücük çözümleriyle” nasıl yüz yüze gelmişlerdi? Ne yapmışlardı? Ne olmuşlardı?
“Dar Sokak 80”, emeğiyle geçinen ve bir ufuk arayan sıradan insanların Türkiye’den kopup gelmiş genç kavgacıları nasıl gördüğünü, onlarla nasıl ilişki kurabildiğini ya da kuramadığını, her durumda onlardan nasıl etkilendiğini anlatmaya çalışıyor. Yenilginin sonuçları, ödenebilen ve ödenemeyen bedeller ile hayata tutunma temrinleri karşılaştırılıyor.
Sevgiye dair bir roman bu: Halk, devrimciyi nasıl sever? Devrimci, halkı nasıl sever? Birbirlerini sevebilirler mi? Yoksa karşılıklı ve birbirine hep teğet geçen, bir türlü örtüşmeyen duygular mı sahneye egemen olur? Aşk nedir?
“Dar Sokak 80”, on yıllar öncesini işleyen “yurtdışındaki bir Türkiye” anlatısı. Yenilenlerin ve “yalnız bırakmak zorunda kaldıkları” halkın hangi küçük oyunlarla hayata tutunmaya çalıştığına dikkat çekiyor. Toplumu ve insanı değiştirmek isteyen, insana yakışır, eşitlikçi ve özgürleştirici bir dünya kurma inadı taşıyan genç militanların, sıradan insanlar üzerindeki etkileri sergileniyor. İlk bakışta da, bir başarısızlık hikâye ediliyor.
Almanya’nın küçük bir köyünde sıcak1980 yazındaki birkaç aya sığan karşılaşmalar, sevgiler, ölümler, çürümeler, tam 33 yıl sonra yine aynı yerlerde ve benzer bir sıcakta, ama bu kez Türkiye tarihinin en büyük sokak protestoları eşliğinde hatırlanıyor.
“Dar Sokak 80”, bir soru aslında: Yenilgi, neden taşınması en güç yüktür?
Romandan çok, bitmeyen bir çaba ile yüz yüzeyiz.
